΄'Η Ελούντα ήταν η πόλη που μνημονεύεται από τη μεταμινωική εποχή μέχρι και την τουρκοκρατία σαν μια από τις σημαντικότερες εκατό πόλεις της Κρήτης ,γνωστή στις εποχές (Μεταμινωική -Γεωμετρική - Αρχαϊκή-Κλασσική -Ελληνιστική - Ρωμαϊκή - Βυζαντινή κλπ.) με το όνομα - ΟΛΟΥΣ -ΟΛΟΥΝΤΑ -ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ -ΑΜΥΛΚΑ-ΑΜΥΚΛΟΙΟΝ- ΚΟΛΟΚΥΘΑ ΟΛΟΥΣ -ΑΛΥΓΓΟΣ -ΝΑΞΟΣ ή ΑΞΟΣ ή ΟΞΑ -ΤΑΛΛΑΙΟΝ ΟΡΟΣ - ΚΑΔΙΣΤΟΣ. Δεν γνωρίζουμε το όνομα της ως τη Μινωική εποχή την ιστορία της και τη γραφή της.
Υπήρξε σημαντικό εμπορικό-βιοτεχνικό λιμάνι σ'όλες τις εποχές , με την εξόρυξη της ακονόπετρας στα λατομεία της Ολούντος. Η ακονόπετρα εξορυσσόταν κατά την αρχαιότητα και συνεχίζει να εξορύσεται και στις μέρες μας και χρησιμεύει για τη λείανση μεταλλικών εργαλείων. Ο Όμηρος αναφέρει στην Ιλιάδα ( ραψ.Β, σηχ.649 ) την ασχολία αυτή των αρχαίων Ολουντίων: «Φαίης κε νιν ανδράσιν, εν αθληταίσιν έμ-μεν, Ναξία πέτραις εν άλλες, χαλκοδάμαν α-κόναν..,». Η αρχαία Ολους ήταν ακόμη γνωστή για την επεξεργασία και την εμπορία της πορφύρας.
Η Ολούντα ήκμασε σε όλες τις εποχές, αλλά η γεωγραφική της θέση την ανάγκαζε συνεχώς να αλλάζει όψη, και να αφανίζεται ο πολιτισμός της προηγούμενης εποχής από την επόμενη. Απόδειξη γι'αυτό είναι ότι η τρί-κλητη παλαιοχριστιανική βασιλική του 5ου μ.Χ. αιώνα που έχει κτιστεί πάνω σε αρχαίο ναό.
Η κατασκευή των αλυκών και του φρουρίου της Σπιναλόγκας από τους ενετούς ήταν η αιτία καταστροφής όσων κτιρίων της αρχαίας πύλης είχε αφήσει ανέπαφα η φθοροποιός δύναμη του χρόνου, και αυτό γιατί χρησιμοποιήθηκε η πέτρα τους σαν δομικό υλικό τόσο για την κατασκευή των αλυκών όσο και για την ανέγερση του φρουρίου της Σπιναλόγκα.
Τα κτίρια, τα ευρήματα, τα νομίσματα, οι επιγραφές και τα αγάλματα που βρέθηκαν μαρτυρούν την ακμή και τον πολιτισμό αυτής της πόλης, μεγάλο μέρος της οποίας σήμερα είναι βυθισμένο.
Δεν γνωρίζουμε τις αιτίες και την τύχη των 30.000 κατοίκων της όπως επιμετρούνται κατά την παράδοση.
Οι Γάλλοι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ομόφωνα ότι η Ολους υπήρξε και ήκμασε σαν Μινωική πόλη και εξακολουθεί να προσφέρει αρχαιολογικό υλικό μεγάλης σημασίας.Ο γαλλικός στρατός το 1897 έκανε διάνοιξη της διώρυγας στον Πόρο και έτσι ενώθηκε ο κόλπος του Μεραμπέλου με τον Κόρφο. Τα αρχαιολογικά ευρήματα δεν έγιναν γνωστά , φυλάσσονται όμως ορισμένα στο Μουσείο του Λούβρου.
Η Ολούντα είναι η πόλη που κτίστηκε στο ωραιότερο και θαυμαστό μέρος της Κρήτης, στη ακρογιαλιά του Μεραμπέλου που ο θεός και η φύση χρησιμοποίησαν όλη τους την τέχνη για να φτιάξουν αυτό το φανταστικό τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς.
Το πολίτευμα της, ήταν η Ευνομία, είδος δημοκρατίας, όπου οι άρχοντες λεγόταν κόσμιοι και είχαν νομοθετική και εκτελεστική εξουσία. Οι Κόσμιοι που εκλέγονταν από τους λεγόμενους Κοσμίοντες κάθε χρόνο, αποτελούσαν το συλλογικό όργανο της Πολιτείας, ο δε αρχηγός του κράτους αποκαλούνταν Πρωτόκοσμος.
Σαν τοπικός θεός λατρευόταν η Βριτομάρτυς (γλυκιά παρθένα) γινόταν δε προς τιμην της τα Βριτομάρτεια, θρησκευτικές γιορτές, γνωστές σε όλη την Κρήτη.
Νότια της Ελούντας βρίσκεται το ύψωμα Οξά, όπου υπήρχε η αρχαία πόλη Νάξος. (Σουίδας «Νάξος γαρ πόλις της Κρήτης»). Στην Οξά έχουν βρεθεί νομίσματα, ενώ ακόμη και σήμερα σώζονται δεξαμενές νερού και τμήματα του προστατευτικού της τοίχους. Η θέση της και η οργάνωση της Οξάς φανερώνει ότι ήταν πόλη φρούριο που μπορούσε να αντιμετωπίσει με επιτυχία κάθε εχθρική επιδρομή. Το όρος που ήταν κτισμένη λεγόταν Ταλλαίο και γίνονταν εκεί γυμνικοί αγώνες οι Ταλλαιδίτες προς τιμήν του Ταλλαίου Δία.
Απέναντι και βορειδυτικά από το Ταλλαίο, βρίσκεται το ύψωμα Καρφί ,στην κορυφή και στη βάση του οποίου υπάρχουν τα αρχαία λατομεία της ακονόπετρας.
Τα περισσότερα νομίσματα που βρέθηκαν παριστάνουν από τη μια πλευρά τη θεά Βριτόμαρτυ και από την άλλη πλευρά το Δία αειφόρο ή δελφίνι ή αστέρι οκτάκτινο με λέξη ΟΛΟΝΤΙΟΝ.
Στη Σπιναλόγκα το νησάκι που βρίσκεται στα βόρεια του κόλπου, υπήρχαν τείχη που προστάτευαν την αρχαία Ολούντα. Ίχνη των τειχών αυτών υπήρχαν τον 16ο αιώνα. Πάνω σ' αυτά τα τείχη έχτισαν οι Ενετοί τα δικά τους (1579-1586) και οχύρωσαν το νησάκι το οποίο κατέλαβαν μετά από πολιορκία οι τούρκοι το 1715. Η Σπιναλόγκα στις αρχές του 19ου αιώνα κατοικήθηκε από Τούρκους οι οποίοι ασχολήθηκαν με τη ναυτιλία, την αλιεία και το εμπόριο. Το 1834 είχε 81 μουσουλμανικές οικογένειες, ενώ το 1881 είναι έδρα του ομώνυμου δήμου με 1112 κατοίκους. Το έτος 1900 καταργήθηκε ο Δήμος και ο οικισμός μειώθηκε στους 272 μουσουλμάνους κατοίκους. Οι κάτοικοι της Σπιναλόγκας την εγκατέλειψαν το 1904, έ τος που η Κρητική Πολιτεία μετέφερε στο νησί τους λεπρούς όλης της Κρήτης. Το λεπροκομείο της Σπιναλόγκας λειτούργησε μέχρι το 1957.
Έγγραφο της μονής Αρετίου το 1633 ,μνημονεύει τo «Μετόχι Ελούντας» για πρώτη φορά, ενώ ο περιηγητής Πάσλεϋ αναφέρει το 1834 την Ελούντα με 40 χριστιανικές οικογένειες. Στην απογραφή του 1881 η Ελούντα απογράφεται στο δήμο Φουρνής με 504, ενώ το 1900 στον ίδιο δήμο με 681 κατοίκους. Αμεσα συνδεδεμένοι με την ιστορία της Σπιναλόγκας και τη νεώτερη ιστορία της Ελούντας, είναι οι οικισμοί Πινές, Τσιφλίκι, Πλάκα και Βρουχάς, που ουσιαστικά αποτελούσαν μια ιστορική, κοινωνική και αναπτυξιακή ενότητα. Εν συνεχεία δε, και οι τέως κοινότητες Λούμα και Σκινιά με όλους τους οικισμούς των, είχαν συνδεδεμένη οικονομία με το παραλιακό αυτό μέτωπο, ειδικά μετά την Τουρκοκρατία έως και σήμερα.
Το έτος 1928 ήταν και έδρα της ομώνυμης κοινότητας (ΦΕΚ. Α27/1928) με 1506 κατοίκους. Από το 1928 μέχρι το 1939 ο κόλπος της Ελούντας χρησιμοποιήθηκε σαν σταθμός ανεφοδιασμού, προσθαλάσσωσης και αποθαλάσσωσης των υδροπλάνων της βρετανικής αεροπορική εταιρίας Ιμπέριαλ.
Το 1941 κατελήφθη από τους Γερμανοϊ-ταλούς και μετατράπηκε σ' ένα από τα ισχυρότερα οχυρά. Ο πληθυσμός όλων των οικισμών τα επόμενα χρόνια (1951, 1961) παρουσίασε μείωση λόγω μετανάστευσης.Το 1969 αρχίζει η ανέγερση του πρώτου μεγάλου ξενοδοχείου στην Ελούντα με την ονομασία Elounda Beach. Αρχίζει αυτόχρονα και η ανάπτυξη της Ελούντας, η οποία μετατρέπεται σε ένα από τα πρώτα
και πρότυπα τουριστικά κέντρα της Ελλάδας. Η Ελούντα έγινε γνωστή στο εσωτερικό και στο εξωτερικό λόγω του εξαιρετικού κάλλους του τοπίου της και των υπερπολυτελων ξενοδοχείων της, το υψηλό επίπεδο παροχής τουριστικών υπηρεσιών, τα διεθνή συνέδρια και τις επισκέψεις αρχηγών κρατών και προσωπικοτήτων της διεθνούς οικονομικής, πολιτικής, αθλητικής και καλλιτεχνικής ελίτ . Κατά τη θερινή περίοδο η κίνηση λόγω του τουρισμού πολλαπλασιάζεται (550.000 καταγεγραμμένες διανυκτερεύσεις), ενώ ένας τεράστιος αριθμός ημερήσιων επισκεπτών -περιηγητών, διερχόμενοι από το παραλιακό μέτωπο της Ελούντας, διατρέχουν όλη την ημιορεινή περιοχή των οικισμών, ειδικά δε προς τη γραμμή Βρουχά, Λούμα, Σκινιά που έχει καθιερωθεί ως μια από τις πιο σημαντικές οικοτουριστικές διαδρομές του Επάνω Μεραμπέλλου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ
WWW.KORKOS.BLOGSPOT.COM